Publikacje
Złoty środek, czyli o balansie pomiędzy work a life
2023-05-30
Złoty środek to punkt, który jest równowagą pomiędzy niedomiarem a nadmiarem. Graficznie na osi oznacza taką samą odległość do jednej, jak odległość do drugiej skrajności. Zasada złotego środka została wymyślona przez filozofa starożytnej Grecji Arystotelesa, czyli wieki temu. Czy możemy odnieść ją do niedawno wprowadzonej unijnej dyrektywy work-life balance?
Dyrektywa UE work-life balance została wprowadzona, żeby poprawić jakość życia pracowników poprzez zapewnienie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Ma również zniwelować różnice pomiędzy pracownikami, którzy posiadają dzieci i tymi bez dzieci, a także między kobietami i mężczyznami.
Załóżmy, że work (praca) to jedna noga, a life (życie) to druga noga tej samej osoby. Jedna noga (ta od work) ma na sobie spodnie w kant i elegancki but, jak do garnituru. Druga noga (ta od life) ma na sobie dżinsy i sportowy but typu trampek. To symboliczne, metaforyczne odniesienie do idei work-life balance. Czy będziemy czuć się komfortowo idąc w dwóch różnych rodzajach spodni i butów? Raczej nie do
końca. Pewnie większy komfort będziemy czuć się wtedy, kiedy będziemy iść w jednym rodzaju spodni i butów. W idei work-life balance chodzi o równowagę, o zachowanie umiaru i zwyczajnie zdrowego rozsądku. Czasem nie możemy sztywno oddzielić pracy od życia zawodowego. Ważne, żeby był między tymi światami balans. Ważne, żeby pamiętać o „zmianie butów” ?
Kto jest odpowiedzialny za work-life balance?
Wydaje się oczywiste, że obie strony, których temat dotyczy, czyli zarówno pracodawca, jak i pracownik. Na obu stronach spoczywa odpowiedzialność.
Pracodawcom pomagają nowe przepisy, ale reszta zależy od pracownika. Sami musimy zadbać o własny złoty środek, znaleźć własny sposób na osiągnięcie równowagi. To subiektywny stan. Dla każdego może oznaczać coś innego Nie dla wszystkich będzie to np. praca od 8.00 do 16.00, nieodbieranie telefonów czy rezygnacja z wyjazdów służbowych w weekend.
Work-life balance w kontekście rekrutacji
Kandydaci, którzy uczestniczą w procesach rekrutacyjnych coraz częściej podnoszą temat work-life balance jako ważny, a często decydujący powód poszukiwania nowego miejsca pracy. I tu kilka przykładów z życia wziętych. Pan Jacek chce zrezygnować z obecnej pracy ponieważ pracuje po kilkanaście godzin dziennie. Nie ma kto Go zastąpić. Panu Markowi nie odpowiada to, że na grupowym, pracowym chatcie pojawiają się wiadomości, na które „wypada odpisać” późnym wieczorem lub wczesnym rankiem. Pani Anna zrezygnowała z niesatysfakcjonującego miejsca pracy. Ulgę przyniosła sama myśl, że nie musi być już zawsze online. W tym miejscu warto przypomnieć, że Parlament Europejski w 2021 roku przyjął rezolucję w sprawie „prawa do bycia offline”. Zgodnie z jej założeniami pracownik po godzinach pracy nie ma obowiązku odbierania telefonu od pracodawcy, odpisywania na e-maile lub wykonywania innych czynności służbowych. To prawo ma na celu pomóc pracownikom, w szczególności tym, którzy wykonują pracę zdalną, zachować równowagę między pracą a życiem prywatnym.
Oczywiście i tu należy zachować zdrowy rozsądek. Nie wykazał go kandydat, do którego zadzwoniłam z krótką informacją, co prawda późnym popołudniem. Odpowiedział, że teraz ma czas prywatny i nie ma go na rozmowę z rekruterem. Dbanie o work-life balance poprawia wizerunek pracodawcy w oczach potencjalnych kandydatów. Wdrożenie w firmie idei work-life balance może być lepszą motywacją do większego zaangażowania w obowiązki zawodowe. Potwierdzają to wyniki raportu (Workers Preferences and Workplace Ability), według którego aż 42% pracowników w Polsce wskazuje, że idea zachowania równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym jest nawet ważniejsza niż możliwość awansowania czy uzyskania wyższych zarobków. Co nie znaczy, że nie są to ważne czynniki.
Obecnie wiele firm wprowadza szereg rozwiązań, które mają poprawić komfort pracy. Jednym z ciekawszych przykładów może być tzw. dzień z pupilem, który odpowiednio rozładowuje napiętą atmosferę i stres. Przeczytaj nasz post związany z tym tematem TUTAJ.
Przypomnijmy na koniec nowe regulacje prawne
Obowiązująca od kwietnia implementacja dyrektywy UE work-life balance wprowadza szereg przepisów pro-pracowniczych i pro rodzicielskich. Główne zmiany to: nowe rodzaje urlopów, dodatkowy urlop rodzicielski, dodatkowe przerwy w pracy, przepisy dotyczące organizacji pracy dla rodziców i opiekunów. Przypomnijmy je krótko.
Nowe rodzaje urlopów:
- bezpłatny urlop opiekuńczy (5 dni). Urlop przysługuje Ci, jeśli musisz zaopiekować się poważnie chorym członkiem rodziny lub inną osobą, która pozostaje w tym samym gospodarstwie domowym,
- płatne w 50% zwolnienie z pracy z powodu siły wyższej (2 dni lub 16 godzin w
roku). Możesz z niego skorzystać w przypadku pilnych spraw rodzinnych, które są spowodowane chorobą lub wypadkiem.
Dodatkowy urlop rodzicielski
Urlop rodzicielski wydłużono do 41 tygodni (urodzenie jednego dziecka) lub do 43
tygodni (poród mnogi). W tej puli znajduje się dodatkowe 9 tygodni, które przysługują
rodzicom dziecka (nie można ich przenieść z jednego rodzica na drugiego).
Dodatkowe przerwy w pracy
Pracownik zyska dwie dodatkowe przerwy w pracy: drugie 15 minut, jeśli pracuje dłużej niż 9 godzin na dobę, trzecie 15 minut, jeśli pracuje dłużej niż 16 godzin na dobę.
Organizacja pracy dla rodziców i opiekunów.
Jeśli wychowujesz dzieci do 8 lat, zyskasz wiele nowych przywilejów. Będziesz mógł złożyć wniosek o elastyczną organizację czasu pracy. Pracodawca może przyznać Ci pracę zdalną, obniżyć wymiar czasu pracy, skrócić tydzień pracy, zastosować przerywany lub ruchomy czas pracy, system pracy w weekendy bądź indywidualny rozkład czasu pracy.
W znalezieniu Arystotelesowskiego złotego środka pracodawcy pomagają nowe przepisy. O indywidualny złoty środek pamiętaj, żeby dbać sam. Każdego dnia. Po to, żeby zachować balans pomiędzy work a life i czerpać satysfakcję z obu obszarów życia.
Czytaj także artykuł „Zmiany w Kodeksie pracy w pigułce”.
Autor: Dorota Binasiak Ekspert ds. rekrutacji w HSK Consulting